قطعات الکترونیک

کنترل ولو

کنترل ولو

کنترل ولو چیست؟

وسيله اي است که با اعمال نيرويي غير از نيروي دست عمل مي نمايد و ميزان جريان سيال را در يك سيستم كنترل فرايندي تنظيم مي كند.

كنترل  ولو عنصر نهایی در لوپ کنترل است و نقش مهم و اساسي در يك صنعت فرايندي ايفا مي نمايد .

به طور کلی کنترل ولو ها بر اساس مشخصه های مختلف طبقه بندی می شوند مثلا بر اساس نوع جنس بدنه، نوع سیال،نوع حرکت و …

انواع ولو

با توجه به گستردگی و تنوع استفاده از ولوهای صنعتی در زیر به انواع پر مصرف آنها اشاره میگردد .

شیر کروی یا گلاب ولو

شیر کروی یا globe valve  نام این شیر از ظاهر کروی شکل بیرونی آن گرفته شده . برای کنترل فلو ، فشار و دما در سیالات یکی از بهترین گزینه ها ، گلاب ولو میباشند و معمولا به صورت کنترل ولو یا شیر خودکار در خطوط لوله مورد استفاده قرار میگیرد . شیر کروی یا گلاب ولو در ساده ترین حالت از یک قسمت متحرک دیسک مانند که با قرار گرفتن در حفره ای به نام سیت باعث کنترل فلو میگردد تشکیل شده است . شیرهای کروی یا گلوب ولو در اثر نیمه باز بودن فرسوده نمی شوند و این نکته ترجیح این شیر نسبت به شیرهای دیگر نظیر کشوئی و پروانه ای میباشد . همچنین تعمیر و نگه داری این شیر ها به سهولت انجام میگیرد و معمولا از جنس فولاد ضد زنگ و کربن استیل ساخته میشوند .در آخر در مورد شیرهای کروی باید گفت که این نوع شیر برای کنترل سیال طراحی شده است و بعلت تغییر ناگهانی مسیر سیال ، باز کردن و بستن شیر ، خیلی سریعتر انجام می شود و با توجه به کاربرد وسیع از مواد مختلف در دسترس میباشند.

شیر سوزنی یا نیدل ولو

شیرهای سوزنی یا needle valves یا نیدل ولو ، همانگونه که از نام آن میتوان حدس زد به منظور کنترل فلو های کم با دقت زیاد مورد استفاده قرار میگرد. شکل سیت و پلاگ این شیرها شبیه به شیرهای کروی یا گلاب ولو است به صورتی که یک استوانه مخروطی شکل هنگام بسته شدن شیر و فرورفتن این مخروط در حفره تعبیه شده مسیر عبور سیال را به صورت تدریجی تنگتر می کند و حجم سیال عبوری را به صورت دقیق کنترل می نماید .شیرهای سوزنی به خاطر مکانیزم ظریف و قابل اطمینان در موارد آزمایشگاهی و برای کنترل مقادیر کم سیال بدون نیاز با سرعت بالا مورد استفاده قرار میگیرد .

شیر کشوئی یا گیت ولو

شیر کشوئی یا gate valve گیت ولو از ساده ترین و قدیمی ترین مکانیزم برای کنترل جریان سیال استفاده میکند . از دیرباز برای کنترل جریان آب در جویبار از یک دریچه مستطیل شکل که از دو طرف در یک قاب شیار دار جایگرفته بود استفاده میکردند . در این شیرها با قرار گرفته دریچه کشوئی شیر که میتواند شکلهای مستطیلی یا گرد داشته باشد در شیار سیت عبور سیال متوقف میگردد و بالعکس زمانی که این دریچه کشوئی به بالاترین موقعیت خود میرسد سیال با کمترین مقاومت و افت فشاری به مسیر خود ادامه میدهد. بیشتر از گیت والوهای در حالت کامل بسته یا باز استفاده میگردد.

شیر توپی با یا بال ولو

شیرهای توپی یا ball valve بال ولو از دریچه ای به شکل کره تشکیل شده است که با گردش 90 درجه ای حول محور خود باعث باز یا بسته شدن مسیر سیال میگردد . این شیرها برای مثال در سایزهای کوچک و فشار های ضعیف در لوله کشی گاز منازل و یا آب گرم و سرد برای حالتهای باز یا بسته مورد استفاده قرار میگیرد . آب بندی مناسب ،تحمل فشار نسبتا زیاد، عمر مفید و سرعت در باز و بست و افت فشار کم در مسیر عبور سیال پاره ای از مزایای استفاده از این نوع شیر می باشند.

شیر دیافراگمی یا پرده ای

شیر دیافراگمی یا پرده ای Diaphragm valve  از یک بدنه با پورتهای ورودی و خروجی ساخته شده است که به وسیله فشار بر دیافراگم تعبیه شده در آن میتوان مانع عبور سیال در پورتها شد . دیافراگمهای معمولا از جنس قابل انعطاف لاستیکی ساخته میگردد که بسته به طراحی و مورد استفاده میتواند در مقابل خوردگی و فرسایش بسیار مقاوم باشد . در ولوهای دیافراگمی از آنجا که مکانیزم بازو بسته کردن از قسمت دیافراگم و پورتها جدا میباشند آب بندی کاملی برقرار است بجز مواردی که دیافراگم سوراخ گردد . در ابتدا ولوهای دیافراگمی برای استفاده در صنایع غذایی و بهداشتی طراحی گردید و در مواردی که سیال خوردنده باشد نظیر اسیدها و یا حتی مواد ساینده نظیر سیمان میتوان از ولوهای لاستیکی استفاده کرد .

شیر یکطرفه یا چک ولو

شیرهای یکطرفه check valves  چک ولو همانگونه که از نام آن بر می آید شیریست که فقط از یک جهت اجازه جریان سیال را میدهد و در بسیاری موارد نظیر مصارف خانگی و صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد برای مثال در ورودی آب به طرف ساختمان قرار می دهند که در صورت قطع آب مقدار آبی که در وسائل خانگی و داخل لوله ها ذخیره شده به لوله اصلی باز نگردد یا درلوله ورودی آب گرمکن ها قرار می دهند که بر اثر قطع آب و یاشکستن لوله در داخل ساختمان آب ذخیره شده در مخزن آب گرمکن خالی نشود . زیرا ممکن است کوره به کار ادامه دهد و باعث سوختن آب گرمکن گردد و همچنین در پالایشگاه ها شیر یکطرفه را روی لوله خروجی تلمبه قرار می دهند که پس از انتقال مقدار لازم مواد نفتی ، و بستن تلمبه یا خاموش شدن اضطراری تلمبه مواد ارسال شده نتواند برگردد . چک ولو شامل پورت ورودی و خروجی برای ورود و خروجی سیال به صورت یک طرفه و بدون نیاز به کنترل خارجی میباشد . یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب چک ولو حداقل فشار برای کار کردن چک ولو میباشد.

شیر اطمینان یا سیفتی ولو

شیرهای اطمینان یا safety valves  ولوهائی با مکانیزم فشاری میباشند به صورتی که افزایش فشار از مقدار مشخصی باعث باز شدن دریچه و تخلیه مواد برای رسید به فشار نرمال میگردد . برای نمونه در آبگرمکن های مخزنی در بالای مخزن برای جلوگیری از انفجار مخزن در اثر بالارفتن دما و فشار مخزن از شیر اطمینان استفاده میکنند .شیرهای اطمینان طوری انتخاب می گردند که نه فقط در فشار معینی باید باز شوند بلکه ظرفیت آنها طوری است که مقادیر زیادی مایع یا گاز تغییر حالت داده را باید تخلیه کنند.

V-MAX

V-MAX شیری از خانواده Ball valv  بوده و بر خلاف دیگرشیر ها از نوع Ball دقت را  قربانی فشار نکرده و در عین تحمل فشار بالا دقت را نیز حفظ نموده است.این قابلیت منحصر به فرد به  V-MAX اجازه می دهد تا با انعطاف پذیری بالا در طیف گسترده ای از کار های سنتی، پالایش و فرایند شیمیایی به کار گرفته شود.

در طراحی V-MAX عملکرد تمام قسمت ها دیده شده است از اتصالات شفت تا اتصال مستقیم به پوزیشنر.به طور کلی طراحی اتصال هزار خار ،پلاگ و مستود کننده و اتصال قسمت محرک به طور جدی از اختشاش و پس زنیجلوگیری می نماید.از مزیت های دیگر این ولو این است که با یک نیروی چرخشی کم می تواند از عبور سیال به طور کامل جلوگیری نماید.

ازدیگر مزیت های این ولو تحمل دمای بالای پکیج  ، واشر ها و یاتاقان ها در مقابل عبور سیال داغ تا 316 درجه سانتیگراد می باشد.واشر های ابندی مانع از عبور هرگونه رطوبت و گاز می شود و همین امر باعث در یافت استاندارد Emaission free (EF) و در یافت استاندارد های حداکثر فشار از موسسه ی ANSI شده است.

در پایان این جدول نشان میدهد که V-MAX هادر حد مطلوب هم دقت در عمل کرد عبور سیال را حفظ کرده اند و هم فشار های بالا را تحمل می نماید.

تنظیم کننده:محمد صادقی

کاربری: کنترل و ابزار دقیق ، کنترل صنعتی

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *